W dzisiejszym poście postanowiłem napisać kilka słów na temat pewnej odmiany monety kanei tsuho 寛永通宝. Ostatnio wpadł w moje ręce jeden egzemplarz za sprawą kolegi - maniaka monet japońskich. Poprosił mnie o jej identyfikację. Pomyślałem sobie, że fajnie będzie przy okazji tutaj, coś na jej temat napisać. Zanim jednak przejdę do sedna, wyjaśnię kilka rzeczy związanych z samą monetą.
Tokugawa Ieyasu (1543-1616)
Po bitwie pod Sekigahara w roku 1600 władza nad całą Japonią dostała się w ręce Tokugawy Ieyasu - pierwszego shoguna z rodu Tokugawa. Jedną z najważniejszych reform jakie zainicjował ów wódz po zwycięstwie, było wprowadzenie jednolitego systemu pieniężnego w całej Japonii (reformę dokończył wnuk Ieyasu - Tokugawa Iemitsu). Mimo, że Japonia przed wygraną Tokugawy Ieyasu była już wcześniej zjednoczona (rządy Toyotomiego Hideyoshiego i krótki czas regencji po jego śmierci 1590-1600) to nadal w różnych częściach kraju obowiązywały lokalne systemy monetarne (lokalnych feudałów). Sytuacja zmieniła się w roku 1636, kiedy szogunat wprowadził trójkruszczowy system monetarny (złoto, srebro i miedź). Od tej pory w obiegu mogły znajdować się tylko i wyłącznie monety odlewane w mennicach nadzorowanych przez administrację państwową. Działalność prywatnych mennic należących do lokalnych feudałów i bogatych kupców została zakazana.
Monety sztabkowe koban (złota) i cho gin (srebrna) oraz miedziana moneta kanei tsuho - przykład monet systemu trójkruszcowego. Źródło: Noriko Fuji - The History of Japanese Copper coins illustrated by the Collection of the Currency Museum of the Bank of Japan
Od tej pory w obiegu znajdowały się monety-sztabki różnych nominałów wykonane ze srebra i złota oraz miedziane monety keszowe - kanei tsuho. Zadaniem tych ostatnich było upowszechnienie monetarnego systemu płatniczego oraz przyzwyczajenie Japończyków do gospodarki pieniężnej. Mimo, że Japonia znała już monety keszowe od około 1000 lat, to ich wprowadzanie do obiegu było realizowane ze zmiennym szczęściem. Japończycy polegali raczej na handlu wymiennym i przeliczali wszystko na koku, czyli litry ryżu. Tym razem jednak się udało i około roku 1670 proces ten został zakończony. Kanei tsuho stała się powszechnym środkiem płatniczym, który obowiązywał w Japonii przez 230 lat. Służył zwykle do drobnych operacji finansowych.
Awers i rewers kanei tsuho toba-sen oddanej mi do identyfikacji
Wielkie zapotrzebowanie na monety kanei tsuho wymusiło na szogunacie zainicjowanie produkcji, aż w 36 mennicach. Nie zawsze produkowano je z czystej miedzi. Stosowano także jej stopy - brąz i mosiądz. Wszystko to składa się na ich wielką różnorodność. Każda z mennic produkowała swoją odmianę. Niektóre mennice stosowały swoje znaki rozpoznawcze na rewersie, inne nie - ich rewersy były płaskie (za wyjątkiem otoku monety i otoku kwadratowego otworu monety). Zatem identyfikacja drugiej grupy monet jest trudniejsza. Tak, też jest z monetą kolegi - kanei tsuho toba-sen. W monetach nie posiadających oznaczenia mennicy na rewersie, zwraca się uwagę na kaligrafię znaków na awersie. W tym wypadku tropem jest znak tsu 通, a właściwie jego górna część, która jest charakterystyczna tylko i wyłącznie dla monet kanei tsuho odlewanych w mennicy Toba. Różnice w znaku "tsu" wyjaśniają zdjęcia poniżej.
Różnice w kaligrafii znaku tsu 通 w odmianach kanei tsuho z mennic (kolejno od lewej): Toba, Nishihama-Fushimi, Aikawa i Ishinomaki.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz