Szukaj na tym blogu

wtorek, 28 marca 2017

Qian long tong bao - 乾隆通寳


Nazwa: qian long tong bao - 乾隆通寳
Nominał: 1 wen
Kraj: Chiny
Mennica: Linan, Yunnan
Data produkcji: 1736-1770, 1776-1779
Władca: cesarz Gaozong (1735-1796) z dynastii Qing
Nian-hao: 乾隆 - Qian long - "Wielkie niebiosa"
Waga: 4,28 g
Średnica: 25 mm
Materiał: Mosiądz
Identyfikator bazy Zeno.ru: 176125
Komentarz: Moneta piątego cesarza z dynastii Qing. Inskrypcja awersu została wykonana w stylu regularnym (kaishu). Na rewersie znajduje oznaczenie mennicy prowincji Yunnan (boo yun) wyrażone w piśmie mandżurskim.
Literatura:
Ding, Fisher - Fisher's Ding: 2321
Hartill - Cast Chinese Coins: 22.345
Kumeya - 新板改正 古錢價附 並番附 / 新版改正 古錢價附 並番付キ (Shinpan kaisei kosen nedantsuke narabi ni bantsuki): p. 21
Nakamuraya - 新撰銭鏡 (Shinsen zeni kagami): p. 8
Schjöth - Chinese Currency: The Currency of the Far East: 1480

piątek, 24 marca 2017

Skarb z rzeki Minjiang

W każdej legendzie jest ziarno prawdy. W przypadku legendy o skarbie należącym do Zhang Xianzhonga, ziarno okazało się bardzo duże, bo składające się z 10000 tysięcy przedmiotów ze złota i srebra. Artefakty wydobyte przez archeologów pracujących w osuszonym dnie rzeki, potwierdziły autentyczność lokalnych ludowych przekazów. Zacznijmy zatem od początku.

Ludność mieszkająca w obszarze zbiegu rzek Minjiang i Jinjiang w południowo-wschodniej części Chin, zachowała wśród lokalnych legend klechdę o przywódcy rebelianckiej armii Zhang Xianzhongu i jego skarbie. Otóż tenże uciekając przed ścigającą go armią dynastii Ming miał przeprawiać się przez Minjiang właśnie w tamtym miejscu. Legenda mówi, że jego skarb był tak wielki, że do transportu użyto tysiąca dżonek. Niestety dla Zhang Xianzhonga wojska Ming dogoniły go i udaremniły przeprawę  niszcząc wszystkie statki. Rwący nurt Minjiang pochłonął wszystkie kosztowności.

Cóż zdawało się być ziarnem prawdy w tej opowieści przed odkryciem skarbu? Przede wszystkim postać Zhang Xianzhonga i oczywiście armia dynastii Ming. Zhang Xianzhong był dowódcą armii rebelianckiej plądrującej Chiny w latach 1630-1647. Jego działania walnie przyczyniły się do upadku dynastii Ming. Legenda opowiada o zmaganiach zbrojnych, które rzeczywiście miały miejsce w prowincji Sichuan w roku 1646. W tym czasie wojska Zhang Xianzhonga nadwyrężone kampanią obronną przeciw pacyfikującym siłom dynastii Ming były w odwrocie. Zatem ucieczka rebeliantów w ludowej opowieści również zdawała się być prawdziwa.

Moneta-sztabka odkryta na dnie rzeki Minjiang. Źródło: kaogu.net.cn
Pierwsze odkrycie w tym rejonie miało miejsce w 2005 roku. Robotnicy budowlani wykopali siedem srebrnych sztabek na brzegu Minjiang. Odkrycie zwróciło uwagę lokalnych władz, które dopiero pięć lat później postanowiły obszar rzeki ogłosić terenem pod specjalnym nadzorem. Zanim władze zareagowały, lokalni eksploratorzy już zdążyli przeczesać dno rzeki pozyskując część artefaktów. Dochodzenie przeprowadzone przez lokalną policję w 2015 roku doprowadziło do aresztowań 31 archeologów-amatorów. Władzom udało się odzyskać część artefaktów..

Złota xi wang shang gong wydobyta z dna rzeki Minjiang. Źródło: kaogu.net.cn
Badania archeologiczne rozpoczęto dopiero w styczniu 2017 roku. 21 marca badacze ogłosili wstępne wyniki badań obwieszczając, że legenda o skarbie Zhang Xianzhonga nie jest czczą opowiastką. Identyfikacja i datacja przedmiotów wskazuje właśnie na okres rządów rebelianckiego przywódcy w prowincji Sichuan. Do tej pory z dna rzeki pozyskano około 10000 przedmiotów ze złota i srebra. Dodatkowo odkryto monety z brązu i broń (miecze, noże i włócznie). Niestety nie udało mi się ustalić, jakie dokładnie keszówki odkryto. W materiale zdjęciowym dodanym do notki o tym wydarzeniu znalazły się numizmaty w postaci złotych monet-sztabek i złotej keszówki o bardzo ciekawej inskrypcji. Na awersie umieszczono napis 西王赏功 (xi wang shang gong), co znaczy "nagroda Króla Zachodu". Tytułem tym obwołał samego siebie Zhang Xianzhong, gdy podbił Sichuan w 1644. Założył wówczas dynastię Daxi, czyli Wielką Zachodnią Dynastię. Keszówki xi wang shang gong należą do rzadkości. Emitowane były w trzech kruszcach: złocie, srebrze i mosiądzu, co wskazywałoby na trójkruszcowy system monetarny (analogiczny do japońskiego z tego samego okresu). Prawdopodobny czas produkcji xi wang shang gong to lata 1644-46.

Mosiężna xi wang shang gong. Źródło: Wikipedia

środa, 22 marca 2017

The Language and Iconography of Chinese Charms - Deciphering a Past Belief System

Ostatnio wspominałem na blogu o cennej publikacji dotyczącej amuletów keszowych (było to w poście o specjalistycznym katalogu ażurowych amuletów keszowych 中国古代镂空花钱鉴赏). Tym razem chciałem przedstawić pracę o podobnej tematyce, ale innej w formie. Mowa tu o wydawnictwie zbiorowym "The Language and Iconography of Chinese Charms. Deciphering a Past Belief System", czyli "Język i ikonografia amuletów chińskich. Odszyfrowywanie dawnego systemu wierzeń". Publikacja zawiera trzynaście artykułów europejskich i chińskich autorów, które traktują o amuletach monetopodobnych i monetach przerobionych na talizmany. Jedenaście tekstów dotyczy numizmatów chińskich, dwa pozostałe japońskich i wietnamskich. Problematyka amuletów keszowych została przedstawiona wieloaspektowo. Artykuły mają charakter interdyscyplinarny, ich teksty poruszają kwestie z pogranicza numizmatyki, religioznawstwa, etnografii, epigrafiki, sztuki, kulturoznawstwa i archeologii.


Spis treści:
1. Chińskie amulety i język ikonograficzny życzeń "Szczęścia" i "Niebiańskiej opieki" - Alex Chengyu Fang i François Thierry
2. Amulety zdobione wzorem liu bo z czasów dynastii Han - Jie Song
3. Niepospolity depozyt. Monety ze skarbu z Hejiacun - Dong-fang Qi
4. Język "ochronnej mocy". Amulety kultu gwiazd i czterech duchów - Alex Chengyu Fang
5. Amulety monetopodobne przedstawiające bogów i duchy. Okres dynastii Song i Jin - Ji-peng Geng
6. Końskie monety. Figury Da Ma i chińska gra planszowa "wyścigi koni" - Joe Cribb
7. Monety dynastii Liao z inskrypcją "dziesięciu tysięcy lat" - Yuan-bo Pei
8. Monety świątynne dynastii Yuan - Vladimir A. Belyaev i Sergey V. Sidorovich
9. Talizmany szczęścia z okresu dynastii Ming i Qing - Jian Hu
10. Pismo przeciw złu. Epigrafika chińskich amuletów ya guai - Francois Thierry
11. Wietnamskie amulety w zbiorach Działu Monet i Medali Francuskiej Biblioteki Narodowej - Emmanuel Poisson
12. Monety fuhonsen i starożytna japońska teologia - Xiao-lin Wang
13. Recenzja książki "Chińskie amulety. Sztuka, religia i wierzenia ludowe" - Francois Thierry

Lista tekstów źródłowych
Chronologia chińskich dynastii i er
Bibliografia
Indeks

Oryginalny spis treści:
1. Chinese Charms and the Iconographic Language of Good Luck and Heavenly Protection - Alex Chengyu Fang and François Thierry
2. Charms Decorated with Liu bo Patterns from the Han Dynasty - Jie Song
3. Not an Ordinary Hoard: The Coins in the Hejiacun Treasure - Dong-fang Qi
4. The Language of Protective Power: Star Worship and the Four Spirits Charms - Alex Chengyu Fang
5. Coin Charms Featuring Gods and Spirits during the Song and the Jin Dynasties - Ji-peng Geng
6. Horse Coins: Pieces for Da ma, the Chinese Board Game ‘Driving the Horses’ - Joe Cribb
7. The Liao Dynasty Coins Inscribed ‘Ten Thousand Years’ - Yuan-bo Pei
8. Temple Coins of the Yuan Dynasty - Vladimir A. Belyaev and Sergey V. Sidorovich
9. Lucky Charms from the Ming and the Qing Dynasties - Jian Hu
10. Writing against Evil: Epigraphy on Chinese Ya guai Charms - François Thierry
11. The Vietnamese Charms in the Department of Coins and Medals of the French National Library - Emmanuel Poisson
12. Fuhonsen Coins and the Ancient Japanese Theology - Xiao-lin Wang
13. A Book Review of Chinese Charms: Art, Religion and Folk Belief - François Thierry
A List of Historical Texts
A Chronology of Chinese Dynasties and Periods
Bibliography 

Index

wtorek, 21 marca 2017

The Numismatic Legacy of Wang Mang - H. Gratzer, A. Fishman

W grudniu zeszłego roku informowałem na blogu o publikacji panów Gratzer'a i Fishman'a na temat monet wu zhu. Minęły zaledwie trzy miesiące, a wyżej wymienieni autorzy znów zaskoczyli świat numizmatyczny kolejną pracą. Tytuł "The Numismatic Legacy of Wang Mang", czyli "Numizmatyczne dziedzictwo Wang Manga" ujrzał światło dzienne zaledwie wczoraj.


"The Numismatic Legacy of Wang Mang" jest katalogiem prezentującym chińskie monety keszowe z lat 9-23 n.e., czyli z okresu uzurpacji Wang Manga (o którym wspominałem już w Huo quan 货泉). Władca obalił porządek monetarny poprzedniej dynastii (Wschodnia Dynastia Han) wyrzucając z obiegu monety wu zhu i wprowadzając swój nie do końca przejrzysty system pieniężny. Wang Mang był wizjonerem zaślepionym wizją idealnego konfucjańskiego państwa. Jego liczne reformy, które miały urzeczywistnić utopijną wizję niestety zakończyły się fiaskiem. Zamiast wprowadzić konfucjański ład i porządek, każda kolejna reforma coraz bardziej destabilizowała państwo. Chaos panował również w systemie monetarnym, w którym oprócz nowo wprowadzonego bilonu o różnych (czasem dziwnych) nominałach do obiegu reintrodukowane zostały dawne formy pieniądza np. muszelki kauri, monety noże, monety szpadle, a nawet pancerze żółwi. Historia odnotowała trzy próby przekształcenia systemu pieniężnego, których autorem był sam Wang Mang. Niestety przyczyniły się one do upadku władcy.

Cały ten ciekawy pod względem numizmatycznym okres przedstawiony jest w "The Numismatic Legacy of Wang Mang". Autorzy w katalogu zaprezentowali przeszło 300 monet i ich odmian, które obrazuje, aż 800 zdjęć i rycin. Zaprezentowano okazy nieznane literaturze Zachodu. Dodatkowo praca zawiera informacje na temat poszczególnych reform Wang Manga oraz szczegółowe opracowania serii monet da quan wu shi i huo quan.

poniedziałek, 20 marca 2017

中国古代镂空花钱鉴赏 - 刘春生

Prac na temat amuletów keszowych jest jak na lekarstwo. W Europie z tym tematem mierzył się już dwa razy Francois Thierry w pracach: "Amulettes de Chine et du Vietnam" i "Amulettes de Chine, catalogue, Bibliothèque nationale de France, Paris". Obecnie swych sił w tej kwestii próbuje David Hartill, który pracuje na publikacją poświęconą klasycznym amuletom chińskim. Niestety, jeśli numizmatyk z zachodniego kręgu kulturowego chce dowiedzieć się więcej na ten temat, zmuszony jest sięgnąć do źródeł dalekowschodnich, najlepiej specjalistycznych poświęconych wybranemu zagadnieniu.


Publikacją o takim charakterze jest 中国古代镂空花钱鉴赏 (Zhongguo gu dai lou kong hua qian jian shang) autorstwa 刘春生 (Liu Chunsheng). Praca poświęcona jest specyficznemu rodzajowi amuletów keszowych - 镂空花钱 (loukong hua qian), czyli "ażurowym pieniądzom". Cechą charakterystyczną tego typu amuletów jest brak reliefu. Wyobrażenia awersu i rewersu są trójwymiarowe. W miejscach, gdzie w innych amuletach keszowych występuje powierzchnia płaska stanowiąca tło dla inskrypcji i innych wyobrażeń, w przypadku loukong hua qian jest pusta przestrzeń.

中国古代镂空花钱鉴赏 jest katalogiem takich właśnie numizmatów. Autor zawarł w publikacji 244 przykłady amuletów wraz z ich dokładnym opisem wzbogacając wszystko kolorowymi zdjęciami. Talizmany zostały pogrupowane wedle prezentowanych przez siebie figur, co pomogło stworzyć przejrzysty spis treści. Po przedmowie i rozdziale ukazującym zarys problematyki loukong hua qian autor przedstawia kolejno amulety wedle motywów: smoka, feniksa, kirina, kwiatu, ryby, ludzi, pawilonu, pieniądza. Ostatni podrozdział tej części obejmuje amulety o różnych innych motywach, które nie dały się tak jednoznacznie sklasyfikować. Całość pracy wiczy zakończenie i załącznik zawierający przedruk korespondencji autora z innymi ekspertami.

niedziela, 19 marca 2017

A Guide to Cash Coins - David Hartill

Na początku marca bieżącego roku światło dzienne ujrzała nowa publikacja Davida Hartilla. Wbrew zapowiedzią nie jest to katalog monet wietnamskich. "A Guide to Cash Coins", czyli "Przewodnik po monetach keszowych" jest poradnikiem dla zbieraczy dalekowschodnich numizmatów. Podzielony jest na dwie części. Pierwsza pełni rolę podręcznika do identyfikacji monet keszowych Chin, Japonii, Korei i Wietnamu (publikację o podobnym charakterze już kiedyś prezentowałem, tyle, że poświęconą tylko i wyłącznie monetom Wietnamu - A Working Aid...). Podług tego, co mówi sam autor, druga część pracy zawiera informacje, których czytelnik nie znajdzie w standardowych pracach traktujących o monetach keszowch. Zatem spodziewać się tam należy samych numizmatycznych ciekawostek.



David Hartill jest autorem prac: Cast Chinese Coins, Early Japanese Coins, Cast Korean Coins and Charms. Obecnie pracuje nad: zaktualizowanym i poprawionym wydaniem "Cast Chinese Coins", katalogiem klasycznych amuletów keszowych i katalogiem monet keszowych południowo-wschodniej Azji (Wietnam, Malaje).

niedziela, 12 marca 2017

Xian feng tong bao - 咸豐通寳


Nazwa: xian feng tong bao - 咸豐
Nominał: 1 wen
Kraj: Chiny
Mennica: stan rewersu nie pozwala określić mennicy
Data produkcji: 1851-1861
Władca: cesarz Wenzong (1850-1861) z dynastii Qing
Nian-hao: 咸豐 - Xian feng - "Powszechny dobrobyt"
Waga: 2,61 g
Średnica: 21,5 mm
Materiał: Brąz
Identyfikator bazy Zeno.ru: 175418
Komentarz: Moneta ósmego władcy z dynastii Qing. Inskrypcja awersu została wykonana w stylu regularnym (kaishu).

sobota, 11 marca 2017

Dao guang tong bao - 道光通寳


Nazwa: dao guang tong bao - 道光通寳
Nominał: 1 wen
Kraj: Chiny
Mennica: Pekin - Wschodnia Mennica Ministerstwa Skarbu
Data produkcji: 1824-1850
Władca: cesarz Xuanzong (1821-1850) z dynastii Qing
Nian-hao: 道光 - Dao guang - "Droga światła"
Waga: 3,91 g
Średnica: 22,5 mm
Materiał: Mosiądz
Identyfikator bazy Zeno.ru: 175808
Komentarz: Moneta siódmego cesarza z dynastii Qing. Inskrypcja awersu została wykonana w stylu regularnym (kaishu). Podług klasyfikacji Davida Hartilla jest to moneta typu B.

Literatura:
Hartill - Cast Chinese Coins: 22.578
Jen - Chinese Cash: Identification and Price Guide: 721

piątek, 10 marca 2017

Huang song tong bao - 皇宋通寳


Nazwa: huang song tong bao - 皇宋通寳
Nominał: 1 wen
Kraj: Chiny
Mennica: nieznana 
Data produkcji: 1038-1040 lub 1039 lub 1039-1054
Władca: cesarz Renzong (1022-1063) z Północnej dynastii Song
Nian-hao: - Bao yuan - "Bogactwo podstawą" - nazwa ery nieuwzględniona na monecie (patrz komentarz)
Waga: 3,44 g
Średnica: 24 mm
Materiał: Brąz
Identyfikator bazy Zeno.ru: 175442
Komentarz: Moneta czwartego władcy z Północnej dynastii Song. Nian-hao 寶元 nie zostało uwzględnione na awersie monety. Umieszczenie jego spowodowałoby zdublowanie znaków , co wówczas odbierano za złą praktykę. Hipotetyczna nazwa takiej monety wyglądałaby: 寶元(bao yuan yuan bao) lub 寶元通寳 (bao yuan tong bao). Zdecydowano zatem zastąpić nian-hao dewizą zawierającą tytuł dynastyczny 皇宋 (Cesarski ród Song). Inskrypcja awersu została wykonana w stylu pieczęciowym (zhuanshu). W literaturze występują rozbieżności w datowaniu produkcji tej monety. W opracowaniach Normana Gornego huang song tong bao datowane są na lata 1038-40, zespół ekspertów z serwisu Zeno.ru wskazuje tylko rok 1039, natomiast David Hartill twierdzi, że produkcja tej monety musiała trwać zacznie dłużej, ponieważ jest ona bardzo popularna i łatwo dostępna na rynku numizmatycznym (stąd data 1039-1054).
Literatura:
Gorny - Northern Song Dynasty Cash Variety Guide 2003: 496.34
Gorny - Northern Song Dynasty Cash Variety Guide 2016: 13a.34
Imai - 古泉大全 (Kosen daizen): 34
Jen - Chinese Cash: Identification and Price Guide: 223
Kawamura, Toriyama, Yoshikawa - 和漢銭彙 (Wakan sen'i): p. 92
Kumeya - 新板改正 古錢價附 並番附 / 新版改正 古錢價附 並番付キ (Shinpan kaisei kosen nedantsuke narabi ni bantsuki): p. 19
Nakamuraya - 新撰銭鏡 (Shinsen zeni kagami): p. 14
Schjöth - Chinese Currency: The Currency of the Far East:496
Yamada - 符合銭志 (Fugo senshi): 16

niedziela, 5 marca 2017

Sang pyong tong bo - 常平通寶


Nazwa: sang pyong tong bo - 常平通寶
Nominał: 1 mun
Kraj: Korea
Mennica: nieznana
Data produkcji: 1742-1892
Władca: nieznany
Nian-hao: 常平 - Sang pyong - "Wieczna równość" - dewiza nie będąca w istocie nian-hao (patrz komentarz)
Waga: 3,89 g
Średnica: 23 mm
Materiał: Brąz
Identyfikator bazy Zeno.ru: 175338
Komentarz: Moneta zachowana w stanie bardzo słabym, przez co niemożliwe jest jej precyzyjne datowanie i określenie mennicy. Jej dewiza nie pełniła roli nian-hao żadnego z koreańskich władców. Moneta swą nazwę (dwa pierwsze znaki - 常平) zawdzięcza Ministerstwu do Spraw Walki z Głodem (常平廳 - Sangpyongchong), któremu w 1633 król Injo nakazał jej wyprodukowanie. Sang pyong tong bo produkowane były w Korei w latach 1633-1892 w 52 mennicach. Przez cały ten okres nie zmieniano treści inskrypcji awersu. Przedstawiona na zdjęciach moneta posiada pełne oznaczenie mennicze (niestety nieczytelne), dzięki czemu wydatowana została dokładniej na lata 1742-1892, a więc na czas w którym je stosowano. Inskrypcja awersu została wykonana w stylu regularnym (kaishu).
Literatura:
Hartill - Cast Chinese Coins: 25.74
Kumeya - 新板改正 古錢價附 並番附 / 新版改正 古錢價附 並番付キ (Shinpan kaisei kosen nedantsuke narabi ni bantsuki): p. 15
Nakamuraya - 新撰銭鏡 (Shinsen zeni kagami): p. 10
和漢古今寳泉図鑑 (Wakan kokon hosen zukan): p. 47