W maju bieżącego roku na wyspie Awaji (Japonia) natrafiono na trzy chińskie monety huo quan (貨泉). Odkrycia dokonano przez przypadek podczas prac rolniczych na polu ryżowym. Okazało się, że znajduje się tam stanowisko kultury Yayoi (弥生時代).
O tytułowych monetach pisałem już na blogu w poście: Huo quan 货泉, do którego odsyłam. W niniejszym wpisie bardziej skupię się na interpretacji samego znaleziska archeologicznego. Datację stanowiska oparto na analizie ceramiki. Otóż bilon odnaleziono w warstwach ery Yayoi (od 300 r. p.n.e. do 300 r. n.e.), to jest okresu, w którym na Archipelagu Japońskim nie istniała żadna państwowość w pełnym tego słowa znaczeniu. Był to czas, w którym społeczność archipelagu zaczęła przechodzić z poziomu wspólnoty plemiennej do społeczności opartej na klanach (uji) z wyraźnie zaznaczoną rolą pojedynczego przywódcy (władcy świeckiego i kapłana jednocześnie). Wszystko odbywało się pod wpływem fal migracyjnych z terenów Chin (ludność dorzecza rzeki Jangcy), Korei i stepu mongolskiego. Przybywająca ludność przywiozła ze sobą: umiejętność uprawy roli, wiedzy z dziedziny metalurgii brązu i żelaza oraz nowy system wierzeń, który w przyszłości wyewoluuję w shinto (神道). W erze Yayoi pierwszy raz dochodzi do kontaktów politycznych Archipelagu Japońskiego z Chinami, co ma odzwierciedlenie w źródłach pisanych. 漢書 (汉书, Hanshu), czyli "Kronika dynastii Han" wspomina, że około połowy I w. n.e. na terenie dzisiejszej Japonii istniało ponad sto związków plemiennych, z czego około trzydzieści utrzymywało kontakty handlowe z Krajem Środka. Jest to ważna informacja, ponieważ tłumaczy skąd wzięły się chińskie importy na ziemiach japońskich. Monety huo quan odkryte na wyspie Awaji nie są znaleziskiem wyjątkowym, ponieważ zanim na nie natrafiono, archeologia japońska odnotowała już 176 odkryć tego bilonu. Oprócz monet, w warstwach okresu Yayoi, natrafia się również na takie chińskie wyroby z brązu jak: zwierciadła, obręcze, spinki, dzwony i broń.
 |
| Trzy huo quan odkryte na Awaji. Źródło: club.kdnet.net |
Importowane huo quan na pewno nie pełniły roli pieniądza w okresie Yayoi. Były raczej ozdobą, bibelotem lub po prostu źródłem surowca dla rodzimego przemysłu metalurgicznego. Takiego zdania są uczeni japońscy. Chińscy badacze sądzą jednak, że japońskie znaleziska huo quan oraz innych antycznych monet: wu zhu (五铢 ,五銖銭), ban liang (半兩, 半両銭), huo bu (貨布, 貨布銭), dao quan wu shi (大泉五十), dao bi (刀币, 刀銭), świadczą, o tym iż w okresie Yayoi ludność tej kultury posługiwała się pieniądzem. Wynalazek ten, jak i inne zdobycze cywilizacji, mieli przynieść ze sobą migrujący na wyspy Chińczycy (migracje: Okresu Wiosen i Jesieni, Epoki Walczących Królestw, z czasów panowania dynastii Qin oraz po upadku chińskiej komandorii Lelang położonej w północnej części Półwyspu Koreańskiego). Czy jest to trafna teza? Myślę, że znalezisk chińskich numizmatów jest zbyt mało, żeby poprzeć jej słuszność. Tak, jak wyżej wspomniano, huo quan reprezentuje w tej chwili 179 znalezisk, ban liang znany jest z 25 (ale tylko 19 jest pewnych), huo bu znaleziono jedną, 2 znaleziska dao bi są niestety niepewne, a ich odkrycia budzą kontrowersje u japońskich badaczy. Dao quan wu shi odkryto w Fukuoce, ale nie wiadomo, czy w warstwach okresu Yayoi. Liczba znalezisk antycznego chińskiego bilonu nie robi wrażenia.
Na koniec jeszcze kilka słów o huo quan odkrytych na Awaji. Badacze datują je na wczesny okres Wschodniej dynastii Han (23-40 r. n.e.). Wskazywać na to mają: ich waga wahająca się od 1,45 do 2,53 gram i średnice mierzące od 2,27 do 2,32 cm, co charakteryzuje emisje postwangmangowskie. Monety trafiły do Muzeum Sztuki w Minamiawaji (南あわじ市滝川記念美術館玉青館), gdzie można je obecnie podziwiać.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz