Les monnaies de la Chine ancienne. Des origines à la fin de l’Empire - François Thierry

Okładka "Les monnaies de la Chine ancienne. Des origines à la fin de l’Empire".

Książką roku 2017 w dziedzinie numizmatyki keszowej będzie na pewno "Les monnaies de la Chine ancienne. Des origines à la fin de l’Empire", czyli "Monety dawnych Chin. Od początków, aż po zmierzch Cesarstwa", autorstwa François Thierry'ego. Jest to praca traktująca całościowo o historii chińskich monet keszowych. Przedstawia najświeższy stan wiedzy w tej kwestii, a jej spis treści już wskazuje na wysoki poziom szczegółowości wydawnictwa. Na pewno nie jest to publikacja prezentująca temat ogólnie i po łebkach. Według mnie, jest to w tej chwili najlepszy podręcznik do dziejów chińskiego pieniądza (keszowego). Praca posiada 688 stron i napisana jest po francusku.

Myślę, że tłumaczenie spisu treści prezentowanej przez mnie pracy najlepiej określi jej zawartość merytoryczną.

Wstęp
Nadzwyczajna nieprawidłowość
Chińskie pojęcie pieniądza
Rozważania na temat pieniądza

I. Początki. Okres do końca Epoki Walczących Królestw
1 - O początkach pieniądza
A - Muszle kauri
B - Rewolucja: człowiek może wytwarzać pieniądze
C - Pierwsze monety-szpadle i monety-noże
2 - Upowszechnienie pieniądza w społeczeństwie
A - Tradycyjne środki płatnicze okresu Walczących Królestw
B - Wartość wewnętrzna i jej ograniczenia
C - Pseudo-monety

II. Unifikacja monetarna
1 - Źródła pisane
2 - Dane archeologiczne
A - Bambusowe deseczki z Shuihudi
B - Skarby zawierające monety
3 - Pieniądz Państwa Qin
A - Monety i obieg pieniężny
B - Klasyfikacja monet banliang
C - Inne monety
D - Monety banliang Cesarstwa Qin (220-206 p.n.e.)

III. Pieniądz Zachodniej Dynastii Han
1 - Problematyka monopolu państwowego w kwestii produkcji pieniądza
A - Naród
B - Królestwa
C - Cesarska administracja
D - W kierunku monopolu
2 - Kolejność emisji monetarnych
A - Yujia banliang (209-175 p.n.e.)
B - Bazhu qian (186 p.n.e.)
C - Wufen qian (182 p.n.e.)
D - Sizhu banliang (175 p.n.e.)
E - Sanzhu qian (140-136 p.n.e.)
F - Banliang cesarza Wudi (136 p.n.e.)
3 - Czas reform
A - Kwity skórzane i monety z białego kruszcu (119 p.n.e.)
B - Junguo wuzhu (118-113 p.n.e.)
C - Chice wuzhu (115-113 p.n.e.)
D - Sanguan wuzhu (od 118 p.n.e.)
4 - Klasyfikacja monet wuzhu cesarza Wudi i jego następców.

IV. Wang Mang. Rewolucja konfucjańska

V. Monety okresu od restauracji dynastii Han po czasy kryzysu III i IV wieku.
1 - Wschodnia dynastia Han
A - Dane numizmatyczne i archeologiczne
B - Oznaczenia mennicze
C - Pojawienie się monet jianlun
2 - Kryzys wieków III i IV
A - Monety lokalne cesarzy Lingdi i Xiandi
B - Monety okresu Trzech Królestw
1 - Wuzhu Królestwa Wei
2 - Zhi bai wuzhu
3 - Anonimowe monety Królestwa Shu
4 - Monety królestwa Wu
C - Zachodnia dynastia Jin (265-317)

VI. Pieniądze i ich obieg w epoce rozbicia feudalnego (317-589)
1 - Północ i Południe w czasach Wschodniej dynastii Jin (317-420)
2 - Monety Południowych Dynastii
A - Źródła pisane
B - Dane numizmatyczne i archeologiczne
3 - Dynastie Północy
A - Źródła pisane
B - Dane numizmatyczne i archeologiczne
C - Dynastia Sui (581-589-618)
D - Monety typu chińskiego w Azji Centralnej

VII. Dynastia Tang (618-907)
1 - Monety i obieg pieniądza w czasach dynastii Tang
A - Narodziny monet kai yuan tong bao
B - Mennictwo Tangów za panowania cesarzowej Wu Zetian (660-705)
C - Mennictwo Tangów za panowania cesarza Xuanzonga (712-756)
D - Kryzys lat 755-761 i mennictwo Tangów w okresie od panowania cesarza Suzonga aż do rządów cesarza Dezonga (756-805)
1 - Qian yuan zhong bao
2 - Monety Shi Simninga
3 - Mennictwo Protektoratu Anxi
4 - Okres po powstaniu An Lushana
E - Mennictwo od czasów cesarza Xianzonga do panowania cesarza Wuzonga (805-846)
F - Mennictwo u schyłku dynastii Tang (846-907)
2 - Klasyfikacja monet kai yuan tong bao
A - Typologia monet kai yuan tong bao
B - Datowanie monet kai yuan tong bao
3 - Mennictwo i mennice w okresie dynastii Tang

VIII. Epoka Pięciu Dynastii i Dziesięciu Królestw (891-975)
1 - Pięć Dynastii
A - Pierwsze dynastie
B - Późniejsza dynastia Han (947-950) i Późniejsza dynastia Zhou (951-960)
2 - Dziesięć Królestw
A - Youzhou (894-914)
B - Wcześniejsza dynastia Shu i Późniejsza dynastia Shu (907-925-965)
C - Wu-Yue (893-978)
D - Min (897-946)
E - Chu (896-951)
F - Południowa dynastia Han (905-971)
G - Południowa dynastia Tang (937-975)

IX. Pieniądz i jego obieg w czasach dynastii Song
1 - Północna dynastia Song (960-1127)
A - Pieniądz we wczesnym okresie panowania Północnej dynastii Song (960-1023)
B - Panowanie cesarza Renzonga i kryzys lat 40-tych XI wieku (1022-1063)
C - Cesarz Shenzong, reformy handlu (1067-1085)
D - Cesarz Zhezong i cesarz Huizong, epoka podziałów (1085-1126)
2 - Południowa dynastia Song (1127-1279)
A - Wczesne panowania
B - Ewolucja systemu monetarnego

X. Pięć dynastii: Liao, Xi Xia, Jin i Yuan
1 - Kitańska dynastia Liao (916-1125)
2 - Tangucka dynastia Xi Xia (1038-1227)
3 - Dżurdżeńska dynastia Jin (1115-1234). Państwo Da Qi cesarza Liu Yu
4 - Mongolska dynastia Yuan (1206-1271-1368)

XI. Dynasta Ming i Południowa dynastia Ming
1 - Monety i mennictwo w okresie panowania dynastii Ming (1368-1644)
A - Od początku aż do końca XV wieku (1368-1487)
B - Monety w okresie od panowania cesarza Hong Zhi, aż do końca dynastii (1488-1644)
C - Napływ hiszpańskiego srebra w okresie panowania dynastii Ming
2 - Monety rebelianckie i Południowej dynastii Ming (1644-1662)
A - Monety państw: Da Shun i Da Xi
1 - Li Zicheng (1643-1645)
2 - Zhang Xianzhong (1644-1646)
B - Monety Południowej dynastii Ming

XII. Koniec tradycyjnego systemu (1644-1911)
1. Początki dynastii Qing (1644-1850)
A - Świat w zawieszeniu
B - Monety Trzech Lenników
C - Dekadencja
2 - Cierpiący system (1851-1911)
A - Ostatnie trzy panowania (1851-1908)
B - Triumf srebra
C - Mennictwo na Kresach Zachodnich, w Tybecie i Xinjiangu
D - W kierunku zachodniego systemu monetarnego

XIII. Pieniądz papierowy w Chinach
1 - Pieniądz papierowy dynastii Song
2 - Pieniądz papierowy dynastii Jin
3 - Pieniądz papierowy dynastii Yuan
4 - Banknoty dynastii Ming (1375-1569)
5 - Pieniądz papierowy dynastii Qing

XIV. Jednostki rozliczeniowe
A - Jednostki rozliczeniowe związane z monetami keszowymi
B - Jednostki rozliczeniowe związane ze srebrem

XIV. Epigrafika i kaligrafia
1 - Inskrypcje na monetach
A - Inskrypcje dynastyczne (guohao)
B - Nazwy okresów panowania władców (nianhao)
C - Daty i mennice
2 - Pismo, style i zasady pisania
A - Sześć głównych stylów chińskiej kaligrafii
B - Artyści i kaligrafowie

XVI. Produkcja
1 - Technologia odlewu za pomocą pojedynczej formy
A - Formy gliniane
B - Patryce i formy metalowe
C - Kamienne formy
D - Kwestia rewersów
2 - Technologia matryc
A - Matryce do technik odlewu tradycyjnego
B - Matryce do technik odlewu stogowego
3 - Technologia odlewu w formach piaskowych

Zakończenie
Podziękowania
Indeks
Spis ilustracji
Spis map i rycin


Spis treści w języku oryginalnym:

INTRODUCTION
Une remarquable anomalie
La conception chinoise de la monnaie
Penser la monnaie

I-DES ORIGINES A LA FIN DES ROYAUMES COMBATTANTS
1- AUX ORIGINES DE LA MONNAIE
A- Les cauris
B- Une révolution : l’homme peut fabriquer de la monnaie
C- Premières bêches et premiers couteaux
2- LA MONETARISATION DE LA SOCIETE
A- Le monnayage traditionnel des Royaumes Combattants.
B - La valeur intrinsèque et ses limites
C- Les pseudo-monnaies

II-L’UNIFICATION MONETAIRE
1- LES SOURCES ECRITES
2-L’APPORT DE L’ARCHEOLOGIE
A-Les fiches de Shuihudi
B- Les dépôts monétaires
3-LA MONNAIE AU QIN
A-Monnaies et circulation monétaire
B-Une classification des banliang
C-Les autres monnaies
D-Les banliang de l’empire de Qin (220-206 av. J.-C.)

III-LA MONNAIE DES HAN DE L’OUEST 1-LA QUESTION DU MONOPOLE D’EMISSION
A- Le peuple
B-Les royaumes
C-L’administration impériale
D-La marche au monopole
2-LA SUCCESSION DES EMISSIONS MONETAIRES
A-Les yujia banliang (209-175 av. J.-C.)
B-Les bazhu qian (186 av. J.-C.)
C-Les wufen qian (182 av. J.-C.)
D-Les sizhu banliang (175 av. J.-C.)
E-Les sanzhu qian (140-136 av. J.-C.)
F-Les banliang de Wudi (136 av. J.-C.)
3-LE TEMPS DES REFORMES
A-Les billets de cuir et les monnaies de métal blanc (119 av. J.-C.)
B- Les junguo wuzhu (118-113 av. J.-C.)
C-Les chice wuzhu (115-113 av. J.-C.)
D-Les sanguan wuzhu (à partir de 118 av. J.-C.)
4-LA CLASSIFICATION DES WUZHU DE WUDI ET DE SES SUCCESSEURS

IV-WANG MANG, LA REVOLUTION CONFUCEENNE

V-LES MONNAIES DE LA RESTAURATION A LA CRISE DES IIIE ET IVE SIECLES
1-LES HAN DE L’EST
A-L’apport de la numismatique et de l’archéologie
B-Les marques
C-L’apparition des jianlun
2-LA CRISE DES IIIE ET IVE SIECLES
A-Les monnayages locaux sous Lingdi et Xiandi
B-Les monnayages de l’époque des Trois Royaumes
1-Les wuzhu des Wei
2-Les zhi bai wuzhu
3-Les monnaies anonymes du Shu
4-Le monnayage de Wu
C-La dynastie des Jin de l’Ouest (265-317)

VI-LA MONNAIE ET CIRCULATION MONETAIRE A L’EPOQUE DE DIVISION (317-589)
1- NORD ET SUD A L’EPOQUE DES JIN DE L’EST (317-420)
2-LE MONNAYAGE DES DYNASTIES DU SUD
A- Les sources écrites
B-L’apport de l’archéologie et de la numismatique
3-LES DYNASTIES DU NORD
A- Les sources écrites
B-L’apport de l’archéologie et de la numismatique
C-Les Sui (581-589-618)
D-Les monnayages de type chinois en Sérinde

VII-LA DYNASTIE TANG (618-907)
1-MONNAIES ET CIRCULATION SOUS LES TANG
A- La naissance des kaiyuan tongbao
B-Le monnayage Tang sous Wu Zetian (660-705).
C-Le monnayage Tang sous Xuanzong (712-756).
D-La crise de 755-761 et le monnayage Tang de Suzong à Dezong (756-805).
1-Les Qian Yuan zhongbao
2-Le monnayage de Shi Siming
3-Les monnaies du protectorat d’Anxi
4-L’après An Lushan
E-Le monnayage de Xianzong à Wuzong (805-846).
F-Le monnayage de la fin des Tang (846-907).
2-CLASSEMENT DES KAIYUAN TONGBAO
A-Typologie des kaiyuan
B-Datation des kaiyuan
3-LA FONTE ET LES ATELIERS MONETAIRES DES TANG

VIII-LES CINQ DYNASTIES ET LES DIX ROYAUMES (891-975) 1- LES CINQ DYNASTIES
A-Les premières dynasties
B-Les Han Postérieurs (947-950) et les Zhou Postérieurs (951-960)
2-LES DIX ROYAUMES (891-979) A-Youzhou (894-914)
B-Le Shu Antérieur et le Shu Postérieur (907-925-965)
C-Le Wu-Yue (893-978)
D-Le Min (897-946)
E-Le Chu (896-951)
F-Les Han du Sud (905-971)
G-Les Tang du Sud (937-975)

IX-MONNAIE ET CIRCULATION SOUS LES SONG
1- LES SONG DU NORD (960-1127)
A-La monnaie dans la première partie des Song du Nord (960-1023)
B-Le règne de Renzong et la crise des années 1040 (1022-1063)
C-Shenzong, les réformistes aux affaires (1067-1085)
D-Zhezong et Huizong, l’ère des factions (1085-1126)
2-LES SONG DU SUD (1127-1279)
A-Les premiers règnes
B-L’évolution du système monétaire

X-LES QUATRE DYNASTIES, LIAO, XI XIA, JIN ET YUAN
1-LA DYNASTIE LIAO DES KHITANS (916-1125)
2-LA DYNASTIE XI XIA DES TANGOUTS (1038-1227)
3-LA DYNASTIE JIN DES DJURTCHETS (1115-1234)
Le Qi de Liu Yu
4-LA DYNASTIE YUAN DES MONGOLS (1206-1271-1368)

XI-LES MING ET LES MING DU SUD
1-MONNAIES ET MONNAYAGES SOUS LES MING (1368-1644) A- Des origines à la fin du xve siècle (1368-1487)
B-La monnaie, de Hong Zhi à la fin de la dynastie (1488-1644)
C-L’irruption de l’argent espagnol sous les Ming
2-MONNAIES DES REBELLES ET MING DU SUD (1644-1662)
A-Les monnaies du Da Shun et du Da Xi 1-Li Zicheng (1643-1645)
2-Zhang Xianzhong (1644-1646)
B-Les monnaies des Ming du Sud

XII-LA FIN DU SYSTEME TRADITIONNEL (1644-1911)
1- LES DEBUTS DE LA DYNASTIE QING (1644-1850)
A-Un monde en sursis
B-Les monnaies des Trois Feudataires
C-La décadence
2- UN SYSTEME DANS LA TOURMENTE (1851-1911)
A-Les trois derniers règnes (1851-1908)
B-Le triomphe de l’argent
C-Le monnayage des territoires occidentaux, Tibet et Xinjiang
D-Vers un système monétaire occidental

XIII-LE PAPIER-MONNAIE EN CHINE
1-LES MONNAIES DE PAPIER SOUS LES SONG
2-LE PAPIER-MONNAIE SOUS LES JIN
3-LE PAPIER-MONNAIE SOUS LES YUAN
4-LES BILLETS DES MING (1375-1569)
5-LES MONNAIES DE PAPIER SOUS LES QING

XIV-LES UNITES DE COMPTE
A-Les unités de compte liées à l’usage de la sapèque
B-Les unités de compte liées à l’usage de l’argent

XV-EPIGRAPHIE ET CALLIGRAPHIE
1- LES INSCRIPTIONS MONETAIRES
A-Les inscriptions dynastiques, guohao
B-Le nom d’ère de règne, nianhao
C-Dates et ateliers
2-ECRITURES, STYLES ET GRAPHIES
A-Les six styles canoniques
B-Artistes et calligraphes

XVI-FABRICATION
1-LA TECHNIQUE DU MOULE UNIQUE
A-Les moules de terre
B-Poinçons et moules métalliques
C-Moules en pierre
D-Le problème du revers
2-LA TECHNIQUE DE LA MATRICE
A-Les matrices pour la fonte traditionnelle
B-Les matrices pour la fonte en pile
3-LA FONTE AU SABLE

CONCLUSION
REMERCIEMENTS
Index
Table des illustrations
Table des cartes et des tableaux